Artvin’de Orta Çağ Gürcü Kiliseleri
Artvin’de Orta Çağ Gürcü Kiliseleri: Tarihe Yolculuk
Artvin, tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir bölgedir. Bu zengin tarihi miras, özellikle Orta Çağ Gürcü Krallığı dönemine ait birçok yapıyı barındırır. Artvin’de yer alan Gürcü kiliseleri, mimari detayları ve taş işçiliği ile Orta Çağ’dan günümüze ulaşan önemli kültürel değerlerdir. Artvin’in doğal güzellikleriyle bütünleşen bu kiliseler, tarih ve kültür meraklıları için keşfedilmesi gereken yerlerdendir.
Artvin’de Bulunan Önemli Orta Çağ Gürcü Kiliseleri
Artvin’deki Gürcü kiliseleri, bölgenin tarihine ışık tutan yapılar olarak büyük önem taşır. İşte bu kiliselerden en dikkat çekenleri:
1. İşhan Kilisesi
İşhan Kilisesi, Artvin’in Yusufeli ilçesine bağlı İşhan köyünde yer alır. 7. yüzyılda inşa edildiği düşünülen kilise, bölgedeki en eski Gürcü kiliselerinden biridir. Bizans ve Gürcü mimarisi özelliklerini barındıran İşhan Kilisesi, taş işçiliği ve freskleri ile dikkat çeker. Kilise, özellikle dış cephe süslemeleri ve işlemeleri ile Orta Çağ Gürcü sanatı hakkında bilgi sunmaktadır.
2. Barhal Kilisesi (Altıparmak Kilisesi)
Artvin’in Yusufeli ilçesinde bulunan Barhal Kilisesi, 10. yüzyılda inşa edilmiştir ve bölgedeki en iyi korunmuş Gürcü kiliselerinden biridir. Altıparmak Köyü’nde yer alan bu yapı, günümüzde cami olarak kullanılmaktadır. Barhal Kilisesi, yüksek duvarları, kemerli pencereleri ve zarif taş işçiliği ile Orta Çağ Gürcü mimarisinin nadide örneklerinden biridir.
3. Dolishane Kilisesi
Şimdiki adıyla Hamamlı Köyü’nde bulunan Dolishane Kilisesi, 10. yüzyılda inşa edilmiş olup, Artvin’deki önemli Gürcü yapılarından biridir. Kilise, büyük bir haç planına sahip olup, etkileyici taş işçiliği ve figüratif süslemeleri ile dikkat çeker. Dolishane Kilisesi, döneminin sanatsal ve mimari özelliklerini taşıyan nadir yapılardandır.
4. Porta Manastırı
Porta Manastırı, Artvin’in Baginur köyü yakınlarında bulunan ve Orta Çağ dönemine ait önemli bir Gürcü yapısıdır. Manastır, özellikle yüksek konumu ile dikkat çeker ve çevredeki manzaraya hakim bir noktada yer alır. Porta Manastırı, günümüzde harabe durumda olmasına rağmen, taş işçiliği ve mimari yapısıyla bölgenin tarihini yansıtan önemli bir kültürel mirastır.
5. Yeni Rabat Kilisesi
Artvin’in Şavşat ilçesinde yer alan Yeni Rabat Kilisesi, Gürcü mimarisinin bir diğer örneğidir. 9. yüzyılda inşa edilen kilise, Orta Çağ boyunca bölgedeki dini yaşamın merkezi olmuştur. Kilisenin iç kısmındaki fresk kalıntıları, bölgedeki Gürcü sanatının izlerini taşır. Yeni Rabat Kilisesi, bölgenin tarihi ve kültürel zenginliğini gözler önüne serer.
Artvin’de Gürcü Kiliselerini Ziyaret Ederken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Artvin’deki Orta Çağ Gürcü kiliseleri, korunması gereken önemli kültürel miraslardan biridir. Bu yapıları ziyaret ederken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Doğaya ve Tarihe Saygı: Kiliseler, doğal alanlar içinde yer almakta ve korunmaları büyük önem taşımaktadır. Ziyaret sırasında yapıya zarar verecek davranışlardan kaçının.
- Yöresel Rehberlerle Keşif: Bölge hakkında daha fazla bilgi almak ve yapıları yakından tanımak için yerel rehberlerden destek alabilirsiniz.
- Fotoğraf Çekimi: Tarihi yapılarda fotoğraf çekerken yapının detaylarına zarar vermemeye dikkat edin. Kiliselerin içindeki freskleri korumak adına flaş kullanmamaya özen gösterin.
Artvin Gürcü Kiliselerine Nasıl Gidilir?
Artvin’deki Gürcü kiliselerine ulaşım, genellikle köy yolları üzerinden sağlanmaktadır. Bölgede düzenlenen kültür turları ile bu tarihi yapıları rehber eşliğinde gezebilirsiniz. İşte bazı kiliselere ulaşım bilgileri:
- İşhan Kilisesi: Yusufeli ilçesine bağlı İşhan köyünde yer alır. Yusufeli’nden köy yolunu takip ederek kiliseye ulaşabilirsiniz.
- Barhal Kilisesi: Yusufeli ilçesine bağlı Altıparmak Köyü’nde yer alır. Yusufeli’nden araçla yaklaşık 30 dakikada ulaşabilirsiniz.
- Dolishane Kilisesi: Artvin merkezden yaklaşık 15 kilometre uzaklıkta Hamamlı Köyü’nde bulunur. Kendi aracınızla veya toplu taşıma ile ulaşabilirsiniz.
- Porta Manastırı ve Yeni Rabat Kilisesi: Şavşat ilçesine yakın konumda bulunan bu yapılar için köy yollarını kullanabilirsiniz. Yollar yer yer toprak olabilir, bu yüzden özellikle yaz aylarında gitmek daha uygun olacaktır.
Artvin Gürcü Kiliseleri Ziyareti İçin En İyi Zaman
Artvin’deki Gürcü kiliselerini ziyaret etmek için en uygun zaman ilkbahar ve yaz aylarıdır. Özellikle Mayıs ile Eylül ayları arasında bölgede doğa canlanır ve yollar daha kolay ulaşılabilir hale gelir. Kış aylarında yolların kapanma ihtimali olduğu için ziyaretinizi önceden planlamanız önerilir.
Artvin’deki Orta Çağ Gürcü Kiliseleri ve Turizm
Bu kiliseler, Artvin’in turizm potansiyelini artıran önemli kültürel varlıklar olarak öne çıkar. Tarih ve doğanın bir arada bulunduğu bu yapılar, Artvin’e gelen ziyaretçiler için önemli bir cazibe merkezidir. Artvin’deki Gürcü kiliselerinin korunması ve tanıtımı, kültür turizmine katkı sağlamaktadır. Bu yapılar, bölgenin kültürel mirasına ilgi duyan turistler için benzersiz bir keşif rotası oluşturur.